Kei ve hi

Pu Zirsangzela Hnamte-in ‘Runtin mawitu’ ti-a a lo auhpui ngei mai, ‘Darthlang’ khan ka’n inbihchiang a, pâwn lamah chuan Siamtu’n duhtaka a siam ka nih ve miau avângin sakhmêlin puak ti ve lêm lo mah se a lungawi theih viau a. Mahse, chhûngril nun kan inbih ve meuh chuan chhàn theih loh zawhna a maka maka tamin min rawn dêng mawlh mawlh ta mai si. He khawvela hringnun ka hman ve tawhah hian laihlan tlâk thil duhawm rëng rëng ka lo hnutchhiah hauh lo mai tih chu ka hrechhuak a. He’ng zawng zawng aia chhàn har ka tih leh engtikah nge ka chhàn theih ang tih pawh ka hriat loh zawhna chu hei hi a ni –– ‘Tunge ka niha mite’n tunge a nih min tih?’

He zawhna ka inzawh thlen meuh chuan lungngaihna mittui hian dan zawh rual lohva nasain min bual a, ka inngaihtuah lungchhiat tak tak hmain thlamuanna tlém të ka neih chuan min hnêm a, ka thaikawi zetial ngei mai hmanga inbihna hi ka tân chuan leia rosum tam tak aiin a hlu zâwk hialin ka ring.

A nia ‘sin, he hringnun hmang tura ka lo pian phat atangin lungawina tur ringawt ka zawng a, hringtu chhûl atangin lungawina zawnga tap chungin ka chhuak a, nikhua ka hriat hma hauhvin min tihchhiat tum an awm em tiin ka hawi vel ruai a, ka duhthusàm an va awm lo êm ti ni âwm taka tap chung bawkin hun ka hmang leh thîn. Ka chan tâwk, nuin hnute tui leh hmangaihnaa min kuang-kuahnaah khan lungawina rëng nei lovin a tana hrehawm tur ringawt ka siamsak thîn. Tumah zirtîr ngai lova ka thil thiam hmasak ber atang hian ka nuna chhuan tur ka neih loh zia hi a lang chiang ngawt mai. A va manganthlâk tak êm, hringnun hi!

Thing delh loh lung delh loh chu damtëin chung Pathian zârah ka lo seilian ve a, ka mit leh beng mai ni lo, ka thinlung thlengin nikhua an hriat tâkah chuan ka chhungte tân phurrit mai ka nih tawh loh ka beisei ve tehlul nen, mahse, a zualzawpui vaihlenhlo ang maia pik tulh tulh ni ber mai hian ka hre thîn. Tûn ang hunah tawh hi chuan hetiang mai maia khawsa tur hian ka inring bîk lo asin! Mahse, chhûngte pùr miah lo chuan ka la khawsa thei meuh lo chu a nih hi maw.. Leilung dân a ni alawm ti-a inhnem ka tum poh leh a harsa ka ti thîn. Ka duh rëng vânga hetianga awm hi ka ni bîk lo asin mawle.. Leilunga chêng zawng zawngte leh vànte khian min lo hrethiam lul teh u khai!

He hringnun hmang tur hian vawi khat pian a tâwk a, mahse, finna nei tur chuan pian nawn a ngai si. Ka duh anga khawvel hi virtîr ka duh a, mahse, ka thei si lo. He khawvelah hian keimah chauh ka piang lo a ni tih ka hre lo fo thîn. Chu vâng tak chuan engtin nge hringnun chu ka hman thîn le? Lungawina tur ka zawng a, ka zawn luatah ka mihringpuite ka haider ngamna hian huaisenna suakah min chhuah fo thîn. Ka lungngaih apianga lungngai tur leh, hlimna leh beidawnna ka tawh apianga hlim tur leh beidawng ve mai tura ka ngaih hmiah theihna hian lungawina aiin ka inbihchian apiangin zahna min pe zâwk thîn.

Bengvârna leh hriatzauna a nih beiseia lehkhabu chhiarin TV te pawh ka en ve thîn. Hun rei lo të chhûng chauh lungawina min pe a, a dawt lehah chuan changkànna suak, awhnain min tibuai leh thîn. Movie ka en a, ka awh phâk loh a ni tih hre reng chungin ka awt em em a, an theihna avânga lâr (celebrities)-te nun chu a tha lam aiin a chhe lamah ka inchiahtîr zâwk a, hlawhtlinna nei tura an beihna kawng hautakzia aiin an hlawhtlinna phèna an khawsakzia chu ka hre zâwk a, thawk lova neih theih emaw tiin ka tâwngpâwng zuam ve ngawt thîn; a tâwpah zawng beidawnna leh manganna bâk hlawh-chhuah ka nei chuang si lo. Khawthlang zaithiamte’n duhtâwka an sak chu hniak phawi miah lovin ka lo zâwm a, ka changkâng ta ber emaw tiin ka inchhuang a, ka la  chapopui zaw mah leh nghal a! Ka hringnun hman dân hi hriatthiam hi har ka va ti tak êm! Ka lungkham ber erawh ka hmu chuang lêm hlei lo va, changkâng ka intih poh leh ka changkàn lohzia ka hrechhuak thîn.

Ka hringnun hman dâna buaipuiawm em em mai chu ka nunphung hrim hrima ‘zêp’ ka ngah lutuk mai hi a ni. Rualpâwlna alawm tiin thenrual kawm tur ka zawng a, ka va kawma te hnênah chuan ka inpuang mai bîk lo. Mahse, hun a rei a, thian tha dinhmun tak tak kan han chuankai meuh chuan ka inpuang leh thîn. Amaherawhchu, ka inpuang fai kelh chuang ngai hauh lo, eng nge a chhan? Ka inpuan fai vek chuan a hnu leh tur ka lo dâwn ngam lo fo thîn. ‘Min la kâwm duh ang em? Min la be duh ang em? Engtin nge min lo ngaih ang?’ tih ringawt buaipuiin ka hmanhlel thîn. Ka buaipui hoh luat hian keimah min nihtîr ngam lo fo thîn. Keimah ka nih ngam lohna hian ka duh leh tum pawh min tihtîr thei lo va. Chu chuan keimaha mi nikhua lo ber dinhmunah min vawrhkai thîn.

Keima nuna hneh har ka tih leh deuh mai thil pakhat chu, he rilru chhûngrila inmunga a tak ram chang tura rawn insiamchhova zahna âwm ngawih ngawiha ka zah loh ngamna te, ka tih tawh a nih chuan tha ber leh fing ber ni mai âwma ka inngaihna te, mite engah mah ngai lo ni âwm taka  hnuaichhiah tum ràna kawng engkima ka chêtvel ngamna tura ‘Chapona’ thinlung ka nei tlat mai hi a ni. He’ng thilte hian ka nunkawnga hma an hruai chhûng chuan pian nawn leh mai loh chu hma bâk tih tur ka nei rëng rëng lo.

A tawp ber atan chuan ziah tur tam tak awm mah se ka nun kawngah hian zawh tur tam tak ka la nei a, he’ng nunkawng siamthatna atana hmêlma lian deuh deuh ho hi ka hneh phawt a ngai a ni tih ka hrechhuak a, hneh tumin ka bei fat fat reng dâwn chu a nih hi maw.. He’ng hmêlma ngawichawi takte avâng hian “Tunge ka niha mite’n tunge a ni min tih” tih hi ka la inhre thei chuang lo chu a nih hi maw –– kei ve hi!